Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Jacinte(-de-Roumo)
Bellevalia romana
Asparagaceae Liliaceae
Àutri noum : Jacint, Jacinto.
Nom en français : Bellevalia de Rome.
Descripcioun :Lou jacinte-de-Roumo trachis dins li prado umido, lis isclo e li culturo bagnado ounte ié flouris d'ouro à la primo. Fai uno rouseto de fueio verdalo larjo de 1,5 cm d'ounte sort l'astet acaba pèr uno enflourejado de flour vióuleto salo que vènon pièi blanco. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo NT, es à dire quàsi amenaçado.
Usanço :La planto dèu èstre empouisounanto, n'en sabèn pas mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyacinthoides
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado umido
- Isclo
- Culturo bagnado
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Bellevalia romana (L.) Rchb., 1830